Otaczający nas świat pełen jest niepokojących zdarzeń i tym samym z nieukrywanym lękiem patrzymy w przyszłość. Ale w tym szczególnym dniu, jakim jest inauguracja nowego roku akademickiego, niech jednak nasze serca i umysły wypełnia radość i wiara w lepsze jutro, pełne wzajemnego szacunku dla każdego. Historia najstarszej polskiej uczelni uświadamia, że jeśli będziemy trwali przy podstawowych wartościach, które przekazały nam kolejne pokolenia, to możemy z optymizmem wkraczać w rok akademicki 2023/2024. Tę nadzieję i optymizm chciałbym przekazać nie tylko studentom rozpoczynającym właśnie studia, ale też całej społeczności akademickiej naszej Uczelni – mówił rektor UJ prof. Jacek Popiel inaugurując 660. rok akademicki. Tekst tego wystąpienia otwiera bieżące wydanie pisma. W nim jednak – podobnie jak w życiu – radość przeplata się ze smutkiem i refleksją. Zaledwie siedem dni po wystąpieniu rektora staliśmy się świadkami kolejnej wojny – 7 października Hamas zaatakował Izrael. Dlatego właśnie w tym numerze mocno wybrzmiewa słowo: Pamiętamy! Pamiętamy indywidualnie i zbiorowo. Ta pamięć nas konstytuuje.

Przypominamy dramatyczne wydarzenia z czasów drugiej wojny światowej, a zwłaszcza dzień 6 listopada 1939 i tzw. Sonderaktion Krakau, przeprowadzoną przez niemieckich okupantów, w ramach której aresztowano 184 osoby – w tym prezydenta Krakowa i liczne grono uczonych z Uniwersytetu Jagiellońskiego, Akademii Górniczej i Akademii Handlowej. 170 z nich wywieziono następnie do niemieckiego nazistowskiego obozu koncentracyjnego Sachsenhausen. Wielu stamtąd już nie wróciło... Pamiętamy także o 130 tysiącach kobiet uwięzionych w KL Ravensbrück.

Zobowiązują nas do tego słowa byłego rektora UJ prof. Stanisława Estreichera, wypowiedziane tuż przed śmiercią w KL Sachsenhausen: Nie zapomnijcie naszej śmierci – nie dajcie jej zmarnować!

Rita Pagacz-Moczarska

listopad 245 / 2023