Chemicy z Uniwersytetu Jagiellońskiego mają szczególne powody do świętowania i satysfakcji w 2021 roku. Przypada w nim bowiem nie tylko 130-lecie chemii organicznej na UJ oraz 110-lecie powołania do życia Zakładu Chemii Fizycznej i Elektrochemii UJ, będącego jednocześnie pierwszym zakładem chemii fizycznej w Polsce, ale także 40. rocznica utworzenia Wydziału Chemii na naszej Uczelni. O tym, jak na przestrzeni lat rozwijał się Wydział, jak zmieniały się infrastruktura, jakość badań, warunki studiowania, oferta dydaktyczna, pozycja na arenie międzynarodowej czy relacje międzyludzkie – można przeczytać w specjalnym wydaniu „Alma Mater”, które jest efektem znakomitej współpracy redakcji pisma z władzami Wydziału Chemii: prodziekan ds. ogólnych dr hab. Jolantą Kochaną, profesor UJ, oraz dziekanem prof. Wojciechem Macykiem.

Powszechnie wiadomo, że chemia jest wszechobecna – warunkuje rozwój wielu innych dziedzin nauki i jest jedną z najintensywniej rozwijających się dyscyplin. Jak pisał Eugeniusz Kwiatkowski w swej książce Dzieje chemii i przemysłu chemicznego: W tej dziedzinie nie ma ani stacji końcowej, ani stanu nasycenia, ani skrzepnięcia fali wielkiej ewolucji. A teraz, co trzeba podkreślić, w obliczu globalnych problemów ekologicznych współczesnego świata, jej rola jest wręcz nie do przecenienia. Potwierdzeniem tych słów jest zbiór prezentowanych na kartach niniejszego numeru artykułów, dotyczących, między innymi, chemii bionieorganicznej, inteligentnych materiałów przyszłości, obrazowania ramanowskiego i badań chiralooptycznych w biologii i medycynie, nowatorskiej metody preparatyki katalizatorów, fotokatalizy w walce z zanieczyszczeniami, elektrochemii, kompleksowych badań jakości wód, gleb, osadów dennych i powietrza na terenie Gorców i Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej, opracowania nowych technologii w celu rezygnacji z surowców toksycznych i ograniczenia produkcji odpadów, nowych strategii leczenia nowotworów, polimerowych inhibitorów wirusów, nanoreaktorów chemicznych oraz patentów i wynalazków Wydziału Chemii UJ.

Warto dodać, że lektura może być jeszcze ciekawsza, gdy porówna się ją z numerem specjalnym „Alma Mater” (136), wydanym 10 lat temu, z okazji 30-lecia Wydziału. Proces pisania dobrej pracy dotyczącej chemii jest trochę podobny do procesu tworzenia dzieła literackiego, tylko że w chemii nie można wymyślić rzeczywistości – powiedział mi wówczas, podczas rozmowy, niezapomniany prof. Adam Bielański. Słowa Profesora były dla mnie drogowskazem podczas przygotowywania tego wydania pisma.

A zatem, zapraszam serdecznie do lektury!

Rita Pagacz-Moczarska

 

numer specjalny 225 / 2021